![](/media/lib/483/n-figurka-e295ed3f4c1945bb624e5c26298a0ee8.jpg)
Król czy królowa? Wyjątkowa figurka z sokołem znaleziona na Starym Mieście w Oslo
15 grudnia 2021, 10:53Na Starym Mieście w Oslo archeolodzy odkryli nietypową figurkę. Przedstawia ona osobę w szatach i koronie, na ramieniu której siedzi sokół. Już miałam kończyć. Padał gęsty śnieg, było mi zimno i byłam zmęczona", mówi archeolog Ann-Ingeborg Floa Grindhaug, która pracuje przy wykopaliskach. Wzięła jeszcze do ręki coś, co uznała za dużą rybią ość i mimo tego, że się ściemniało, jej uwagę przykuł nietypowy kształt znaleziska.
![](/media/lib/482/n-szczypce-c25f8709657b30c3f5699f0733fa1f77.jpg)
Sprawne posługiwanie się narzędziami powiązane ze sprawnym posługiwaniem się językiem
8 grudnia 2021, 11:42Jedną z najtrudniejszych umiejętności językowych jest rozumienie składni zdań złożonych. W 2019 roku naukowcy zauważyli, że istnieje korelacja pomiędzy wysokimi umiejętnościami używania narzędzi, a zdolnością do rozumienia złożonej składni. Szwedzko-francuski zespół naukowy informuje, że obie te umiejętności – sprawnego posługiwania się narzędziami oraz złożoną składnią – korzystają z tych samych zasobów neurologicznych w tym samym regionie mózg
![](/media/lib/481/n-czytanie-eb410ebe07166b8ebe9e93ccbc3250bc.jpg)
Badania literatury dziecięcej w USA i Rosji pokazują różnice w podejściu rodziców do emocji
6 grudnia 2021, 11:04Badania nad rodzicami z Rosji i USA oraz nad literaturą dziecięcą w obu krajach pokazują różnice kulturowe w podejściu do wychowania dzieci w obu krajach. Naukowcy zauważyli, że rosyjscy rodzice z większym prawdopodobieństwem niż amerykańscy czytają swoim dzieciom historie, w których opisywane są negatywne emocje, jak strach, złość czy smutek.
![](/media/lib/480/n-mikroskop-3ecbcb5189aaf4e1cea37de046ec6b20.jpg)
WUM podpisał z amerykańskimi instytucjami umowę dot. współpracy przy stworzeniu terapii ultrarzadkiego zespołu NEDAMSS
26 listopada 2021, 12:45Warszawski Uniwersytet Medyczny (WUM) podpisał z amerykańskimi instytucjami umowę dot. współpracy przy stworzeniu terapii zespołu NEDAMSS (ang. Neurodevelopmental Disorder with Regression, Abnormal Movements, Loss of Speech and Seizures). Jak wyjaśniono w komunikacie prasowym, NEDAMSS to nowo opisana, ultrarzadka choroba, spowodowana mutacjami genu IRF2BPL. Charakteryzuje się regresją, napadami drgawek, autyzmem i opóźnieniami rozwojowymi.
![](/media/lib/453/n-sztuczna-inteligencja-7d96b858128c3ef424ea0d120d7d557e.jpg)
Państwowy Instytut Badawczy udostępnił dwa neuronowe modele języka polskiego
24 listopada 2021, 12:07Naukowcy z Ośrodka Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB) udostępnili w tym roku dwa polskojęzyczne neuronowe modele języka – Polish RoBERTa v2 oraz GPT-2. Popularność takich modeli szybko rośnie. Zwiększają się też ich rozmiary czyli liczba parametrów. I chociaż większość osób nie zdaje sobie sprawy z ich istnienia, to wielu z nas na co dzień z nich korzysta.
![](/media/lib/480/n-dzuma-83f80690c34d8ebe0c4793943674b531.jpg)
Spór o znaczenie pandemii. Dżuma Justyniana pojawiła się Anglii wcześniej niż w Bizancjum?
22 listopada 2021, 12:36Dżuma Justyniana, starsza i mniej znana krewna Czarnej Śmierci uderzyła w Europę w VI wieku. Mogła zabić nawet połowę ludności, zachorował sam cesarz Justynian, a na całym świecie mogło umrzeć 100 milionów osób. W ostatnim czasie pojawiły się opinie, że epidemia nie miała tak wielkiego znaczenia, jak się jej przypisuje. Poglądowi temu sprzeciwia się profesor Peter Sarris z University of Cambridge, którego badania przyniosły zaskakującą informację
![](/media/lib/480/n-monety-e1e97bfe4036fda3ff9059b663712beb.jpg)
ISIS pozwoliło zbadać... stan gospodarki starożytnego Rzymu
20 listopada 2021, 07:03Dzięki badaniom przeprowadzonym w ISIS, brytyjskim źródle neutronów i mionów, naukowcy mogli określić stan... gospodarki Imperium Rzymskiego za rządów trzech cesarzy. Niedestrukcyjnym badaniom poddano trzy monety, wybite za czasów Tyberiusza (cesarz w latach 14–37), Hadriana (117–138) i Juliana II (361–363). Gdy bowiem w grę wchodzą cenne zabytki, naukowcy prowadzą badania metodami niedestrukcyjnymi. Oznacza to np. że z zabytku nie można pobrać próbek
![](/media/lib/478/n-luvoira-f933751f890e97c3ca4d58f9999b74e7.jpg)
NASA już planuje budowę kolejnego wielkiego teleskopu kosmicznego
10 listopada 2021, 13:01W przyszłym miesiącu odbędzie się start Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba (JWST), a NASA już myśli o budowie kolejnych wielkich teleskopów kosmicznych. Large Ultraviolet Optical Infrared Surveyor (LUVOIR) oraz Habitable Exoplanet Imaging Mission (HabEX 4-H) to dwie koncepcje, które otrzymały najwyższą rekomendację Narodowych Akademii Nauk USA w ramach przeprowadzonego właśnie Decadal Survey on Astronomy and Astrophysics 2020 (Astro2020)
![](/media/lib/477/n-szczepienie-9f866f20d7f55e099fba2f687b4e3b4a.jpg)
Dlaczego ospa nas nie zabija? Szczepionki, ich historia i działanie
29 października 2021, 06:54Na ospę prawdziwą, jedną z najbardziej śmiercionośnych i najdłużej trapiących ludzkość chorób, nie zapada obecnie nikt. Ostatnie znane przypadki naturalnej infekcji miały miejsce w 1977 roku w Somalii. Natomiast ostatnimi ofiarami ospy było dwoje Brytyjczyków. W 1978 roku fotograf medyczna Janet Parker zaraziła się ospą na University of Birmingham. Obwiniany o jej chorobę profesor Henry Bedson, który prowadził badania nad wirusem ospy, popełnił samobójstwo. Oboje zmarli w tym samym dniu.
![](/media/lib/195/n-illustris-20952b3c0242cc3a781f2957456978cd.jpg)
HELP – nowoczesny i ujednolicony katalog obiektów pozagalaktycznych
27 października 2021, 13:15Międzynarodowy zespół uczonych udostępnił naukowcom i pasjonatom najpełniejszy jak dotąd katalog obiektów pozagalaktycznych obejmujący obszar ponad 3% pełnego kąta bryłowego nieba i zawierający 170 mln. źródeł. Za modelowanie ich widm energetycznych była odpowiedzialna dr hab. Katarzyna Małek z Zakładu Astrofizyki NCBJ.